Shkruan : Xhemaledin SALIHU

Bibliotekat shfrytëzojnë klasifikimin dhjetor universal të materialit bibliotekar, do të thotë klasifikojnë ndonjë libër, dokument, artikull në veprimtarinë bibliotekare-informative. Klasifikimi do të thotë identifikim i përbërjes dhe përcaktim i vendit në sistemin të lëmive shkencore-profesionale.

Klasifikimi i shkencave daton nga koha antike : Platoni, Demokriti, Aristoteli. Që nga viti 1876 është në përdorim klasifikimi decimal i Melwil Dewey, njërit prej bibliotekarëve më të njohur në Amerikë.Ai ishte themelues i Shoqatës së Bibliotekarëve në Amerikë.

Në mbështetje të sistemit të klasifikimit të Dewey, më 1905 lind Tabela e Klasifikimit Dhjetor  Universal të dy autorëve belg-jurista Paul Otlet dhe Henry La Fontaine.

Kështu të gjitha dituritë, njohuritë, mendimet  dhe aktivitetet njerëzore ndahen në 10 grupe themelore, prej 0 deri 9,  të cilat tutje ndahen në 10 nëngrupe,0-9, të cilat vazhdojnë edhe më tutje të ndahen në 10 nënnëngrupe e kështu me radhë.

Tabela e Klasifikimit dhjetor universal është e pranuar nga Shoqata e Bibliotekave dhe Bibliotekarëve Botërorë.

Grupet kryesore janë:

0 grupa e përgjithëshme

1 filozofia

2 religjioni

3 shkencat shoqërrore

4 grupa vakante

5 shkencat natyrore

6 shkencat aplikative

7 arti, sporti

8 gjuha, letërsia

9 gjeografia, biografia, historia

Në grupën 2 janë të përfshirë të gjitha religjionet dhe teologjitë botërore, në mesin e të cilëve është edhe  Islami, Feja islame, e cila merr numrin e nëngrupës 28.

Grupa 2 është e ndarë kështu në 10 nëngrupa:
21 Religjionet parahistorike dhe primitive

22 Religjionet e Lindjes së Largët /religjionet e Kinës dhe Japonisë-taoizmi, shintoizmi/

23 Religjionet e nënkontinentit të Hindisë/veda, hinduizmi/

24 Budizmi/budizmi tibetian, zen budizmi/

25 Religjionet e vjetra/religjioni i Egjiptit, religjioni i Mesopotamisë, religjionet iraniane, mitologjia greke dhe romake, shamanizmi, religjionet europiane/

26 Judizmi

27 Krishtërimi

28 Islami

29 Lëvizjet shpirtërore bashkëkohore

2 Religion. Theology

21     Prehistoric and primitive religions

22     Religions originating in the Far East

23     Religions originating in Indian sub-continent. Hindu religion in the broad sense

24     Buddhism

25     Religions of antiquity. Minor cults and religions

26     Judaism

27     Christianity

28     Islam

29     Modern spiritual movements

Më pastaj Islami degëzohet kështu:

281 Sufizmi

282 Sunni, Sunnite Islam

284 Shi’a, Shi’ite Islam

285 Babi-Baha’i

286 Baha’i

281

Sufism

282

Sunni. Sunnite Islam

284

Shi’a. Shi’ite Islam

285

Babi-Baha’i

286

Baha’i

Islami dallon në klasifikim dhjetor universal nga gjuha dhe  letërsia e popujve arabë. Derisa Islami i takon nëngrupës 28, gjuha dhe letërsia e popujve arabë i takon grupës 8.Gjuha e popujve arabë klasifikohet me shenjën: 811.411.21 , ndërsa letërsia e popujve arabë  me shenjën: 821.411.2 që dallon rrënjësisht nga mendimi islam,me shenjën 28, i cili klasifikohet tek grupa 2, ku klasifikohen të gjitha religjionet dhe teologjitë botërore.

Bibliotekat në gjuhën shqipe, sidomos bibliotekat fetare duhet ta dallojnë materialin bibliotekar islam nga materiali bibliotekar i gjuhës dhe letërsisë së popujve arabë. Në materialin bibliotekar hyjnë librat, dokumentet, video kasetat, filmat,  e tjerë.

PRESHEVË, më 18 gusht 2015